Ισοτιμίες νομισμάτων έναντι του Ευρώ

Ιστορικά το συνάλλαγμα είχε τη μορφή του εθνικού νομίσματος, είτε με υλική μορφή (χρυσός, άργυρος), είτε με τραπεζική ή και πιστωτική μορφή (δολάριο, μάρκο, λίρα, κλπ.).

Η αγορά συναλλάγματος είναι η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική αγορά στον κόσμο, αφού περιλαμβάνει τις εμπορικές συναλλαγές που διεξάγονται μεταξύ των τραπεζών, των παικτών χρηματιστηρίου, των πολυεθνικών εταιριών, των κυβερνήσεων, και άλλων χρηματοοικονομικών αγορών και οργανισμών.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε καθημερινή βάση καταρτίζει μέσω τηλεδιάσκεψης (teleconference) μεταξύ Κεντρικών Τραπεζών εντός και εκτός του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών, τον κατάλογο ισοτιμιών συγκεκριμένων νομισμάτων έναντι του ευρώ που φέρει την ονομασία «Euro Foreign Exchange Rates» και αναπαράγεται από την Τράπεζα της Ελλάδος με τον τίτλο «Το Δελτίο ισοτιμιών αναφοράς της ΕΚΤ».

Η ισοτιμία, ονομάζεται ο οικονομικός όρος που χαρακτηρίζει τη σχέση μεταξύ δύο νομισμάτων καθώς ορίζει και την πραγματική ανταλλακτική ισχύ του ενός νομίσματος με ένα άλλο. Η ισοτιμία όσον αφορά τις εμπορικές συναλλαγές συνήθως αναφέρεται σε τιμές συναλλάγματος και προϊόντων, αγοραστική δύναμη ακόμη και μισθούς.

Όταν πρόκειται για διεθνείς συναλλαγές, μιλάμε κυρίως για ισοτιμία με την οποία η ανταλλαγή νομισμάτων μεταξύ των χωρών καθιστά ίση την μεταξύ τους αγοραστική δύναμη. Οι ισοτιμίες αλλάζουν συνεχώς αφού μεταβάλλεται και η παγκόσμια οικονομία.

Στο παρελθόν, σε μία συναλλαγή ήταν απαραίτητη προϋπόθεση οι δύο χώρες να είναι σύμφωνες με το "Σύστημα του Χρυσού Κανόνα" (1870-1914). Ήταν ένα σταθερό καθεστώς ισοτιμιών. Κάθε χώρα έθετε μια σταθερή τιμή χρυσού σε όρους του νομίσματος της, στην οποία ήταν έτοιμη είτε να αγοράσει είτε να πουλήσει. Οι σχετικές τιμές του χρυσού μεταξύ δύο νομισμάτων αποτελούσαν και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες τους. Έχοντας αυτή την τιμή, ο χρυσός ήταν μετατρέψιμος σε νόμισμα και το νόμισμα σε χρυσό. Τώρα, οι ισοτιμίες ορίζονται ανάμεσα σε νομίσματα (ανεξάρτητα από τη τιμή χρυσού) σε παγκόσμιες αγορές συναλλάγματος.

Υπάρχουν δύο τρόποι υπολογισμού στις ισοτιμίες νομισμάτων, με Άμεση αναφορά (direct quotation) και Έμμεση αναφορά (indirect quotation). Στην άμεση αναφορά, η ισοτιμία αναφέρεται ως τιμή του εγχώριου νομίσματος για μία συγκεκριμένη ποσότητα ξένου νομίσματος. Αυτός είναι και ο πιο διαδεδομένος τρόπος που χρησιμοποιούν οι τράπεζες για συναλλαγές τους που δεν αφορούν πελάτες της τράπεζας τους. Αντιθέτως, στην έμμεση αναφορά η ισοτιμία αναφέρεται ως τιμή του ξένου νομίσματος για μία συγκεκριμένη ποσότητα του εγχώριου νομίσματος. Αυτός ο τρόπος αναφοράς ισοτιμιών χρησιμοποιείται στο Ηνωμένο Βασίλειο.