Η Τράπεζα της Αγγλίας παρήγαγε χρυσές λίρες σε κυρίως δύο μεγέθη: 1. η κανονική, ολόκληρη λίρα με βάρος χρυσού 0,235420 ουγγιές, και 2. η μισή λίρα που έχει το μισό βάρος (0,11771 ουγγιές ή 3,661191 γραμμάρια).
Η Τράπεζα της Ελλάδος πουλάει χρυσές λίρες σε Έλληνες πολίτες -- δείτε τις οδηγίες αγοράς απο την Τράπεζα της Ελλάδος.
Η Αγγλική Χρυσή Λίρα εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1489 σαν χρυσό, σφυρήλατο νόμισμα για τον βασιλιά Ερρίκο Ζˈ, σχεδιασμένη από τον Αλεξάντερ του Μπρούχσαλ και ονομάστηκε Κυρίαρχο (Sovereign).
Παρόλο που τα χρυσά νομίσματα κυκλοφορούσαν για 100 χρόνια πριν από αυτό στην Βρετανία, αυτό ήταν το πιο όμορφο και πολύτιμο. Η μπροστινή όψη απεικόνιζε τον βασιλιά στον θρόνο του με τα ενδύματα της στέψης του, και συμβόλιζε τη δύναμη και την κυριαρχία της νέας δυναστείας των Τυδώρ. Η πίσω όψη του νομίσματος αναπαριστούσε τα όπλα της Αγγλίας μέσα στο διπλό ρόδο, το έμβλημα της δυναστείας των Τυδώρ. Ήταν φτιαγμένο από χρυσό 23 καρατίων, είχε βάρος 15,55 γραμμάρια και η αξία του ήταν μία στερλίνα. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του εισήχθηκε επίσης το μισό κυρίαρχο. Το 1526 η επίσημη αξία των αγγλικών χρυσών νομισμάτων αυξήθηκε κατά 10%, κάνοντας ένα κυρίαρχο να αξίζει 22 σελίνια.
Όλοι οι επόμενοι μονάρχες μέχρι το 1605 επέλεξαν να κόψουν τις δικές τους χρυσές λίρες, νέες εκδοχές του κυρίαρχου, δείχνοντας έτσι τη δύναμή τους. Κατά τη βασιλεία του Εδουάρδου Στˈ κόπηκαν χρυσές λίρες, μισές χρυσές λίρες και διπλές. Οι πρώτες που κόπηκαν, από το 1549 μέχρι το 1550, ήταν σε χρυσό 22 καρατίων. Από το 1550 μέχρι το 1553 εκδόθηκαν λίρες αξίας 30 σελινιών όπως και το κανονικό πρότυπο αξίας 20 σελινιών.
Κάτω από την Βασίλισσα Μαίρη κόπηκαν χρυσές λίρες αξίας 30 σελινιών αλλά κατά την κοινή βασιλεία της με τον βασιλιά Φίλιππο, δεν κόπηκαν καθόλου χρυσές λίρες. Το ίδιο συνεχίστηκε στη βασιλεία της Ελισάβετ Βˈ ενώ ο Ιάκωβος Αˈ στη διάρκεια της βασιλείας του έκοψε μια ξεχωριστή χρυσή λίρα, αξίας επίσης 20 σελινιών, με την ονομασία Ενότητα (unite). Η λίρα ονομάσηκε έτσι λόγω του σκοπού του βασιλιά Ιάκωβου Αˈ να ενώσει το βασίλειο της Αγγλίας με εκείνο της Σκωτίας. Ήταν η τελευταία χρυσή λίρα με την πρακτική του “κυρίαρχου” που κοβόταν, μέχρι την επανεμφάνισή του το 1817.
Η “ενότητα” αποτιμήθηκε στα 20 σελίνια μέχρι το 1612 που η αύξηση της αξίας του χρυσού σε ολόκληρη την Ευρώπη έφερε την αύξησή της σε 22 σελίνια. Αντικαταστάθηκε από το Laurel, ένα ελαφρύτερο νόμισμα αξίας μίας λίρας Το νόμισμα πήρε την ονομασία αυτή από τη δάφνη (laurel) που ο βασιλιάς εικονιζόταν να έχει στο κεφάλι του, όμως ήταν φτωχότερο τόσο στην ποιότητα όσο και στη μορφή από το “κυρίαρχο” και την “ενότητα” που είχαν προηγηθεί.
Η “ενότητα” συνέχισε να κυκλοφορεί επί βασιλείας του Καρόλου Αˈ και της Κοινοπολιτείας. Όταν κάτω από τον Κάρολο Βˈ δημιουργήθηκε το κανονικό, μηχανοποιημένο Νομισματοκοπείο, το 1668 κόπηκε το νόμισμα “γουινέα” (guinea). Το όνομά του προήλθε από την Γουινέα της Δυτικής Αφρικής απ’ όπου προήλθε μεγάλο μέρος του χρυσού που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή των νομισμάτων. Αρχικά η αξία του ήταν 20 σελίνια για να αυξηθεί μετά, με την άνοδο της αξίας του χρυσού σε σχέση με το ασήμι, στα 30 σελίνια και να σταθεροποιηθεί επίσημα, από το 1717 μέχρι το 1816, στα 21 σελίνια. Η "γουινέα" συνέχισε να είναι το κύριο χρυσό νόμισμα μέχρι το 1813 κάτω από τον βασιλιά Γεώργιο Γˈ.
Το 1816, μετά από τους Ναπολεόντειους Πολέμους που είχαν αφήσει την Αγγλία χωρίς ασήμι και το νόμισμα σε κακή κατάσταση, η κυβέρνηση ψήφισε νόμους για να ενισχύσει το νόμισμά της και το Βασιλικό Νομισματοκοπείο, στα πλάισια μιας μεγάλης μεταρρύθμισης, έκοψε ένα καινούργιο νόμισμα από χρυσό 22 καρατίων με το μισό βάρος και την ίδια ονομαστικής αξία με το πρώτο, που πήρε το παλιό όνομα του Κυρίαρχου (Sovereign). Στην πίσω πλευρά απεικονιζόταν η χαρακτηριστική εικόνα του Αγίου Γεωργίου με τον δράκο που είχε φιλοτεχνήσει ένας από τους μεγαλύτερους χαράκτες, ο Benedetto Pistrucci.
Το 1825 αντικαταστάθηκε η εικόνα του Αγίου Γεωργίου με μια πιο συμβατική εικόνα με το βασιλικό οικόσημο. Η εικόνα του Αγίου Γεωργίου αποκαταστάθηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας της Βασίλισσας Βικτωρίας λόγω της δυσαρέσκειας του κόσμου για την καινούργια εμφάνιση του νομίσματος.
Από το 1871 η εικόνα του Αγίου Γεωργίου με τον δράκο εμφανιζόταν στο πίσω μέρος των νομισμάτων μαζί με την εικόνα μιας ασπίδας. Στην εμπρόσθια όψη απεικονιζόταν η Βασίλισσα Βικτώρια. Διακόσια χρόνια μετά, η όμορφη εικόνα του Pistrucci παραμένει πάνω στις χρυσές αγγλικές λίρες μέχρι και σήμερα.
Με την έναρξη του Αˈ Παγκοσμίου Πολέμου σταμάτησαν να κόβονται οι χρυσές λίρες για τις ανάγκες της χρηματοδότησης των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η παραγωγή τους σταμάτησε για να εισαχθούν πλέον τα χαρτονομίσματα στην κυκλοφορία. Ξανακόπηκαν μερικές το 1925, και από το 1957 μέχρι το 1974 κόβονταν χρυσές λίρες κάθε χρόνο. Το 1979, 1989 και 2005 κυκλοφόρησαν ειδικές εκδόσεις, με την έκδοση του 1979 να κυκλοφορεί μέχρι σήμερα, και όπως φαίνεται οι αγγλικές χρυσές λίρες θα συνεχίσουν να κόβονται κάθε χρόνο για τους συλλέκτες.
Και κάτι παράξενο, στους Άγγλους στρατιώτες που αναχωρούσαν για τα πολεμικά πεδία, παραχωρούσαν χρυσές λίρες για διαπραγμάτευση με τους εχθρούς σε περίπτωση σύλληψής τους και αυτό συνεχίστηκε μέχρι τον Πρώτο Πόλεμο του Κόλπου το 1991.
Πηγές:"The Sovereign", https://www.chards.co.uk/blog/the-gold-sovereign-coin/15
"Gold sovereign history", https://www.royalmint.com/discover/sovereigns/history-of-the-gold-sovereign/
"Unite (English coin)", https://en.wikipedia.org/wiki/Unite_(English_coin)
"Laurel (English coin)", https://en.wikipedia.org/wiki/Laurel_(English_coin)
"Guinea (coin)", https://en.wikipedia.org/wiki/Guinea_(coin)