EBITDA

Τι είναι το EBITDA;

EBITDA είναι ακρωνύμιο των αγγλικών λέξεων Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, and Amortization, δηλαδή «Κέρδη πριν από Τόκους, Φόρους και Αποσβέσεις». Σε πρακτικούς όρους, το EBITDA αντιστοιχεί στα κέρδη μιας εταιρείας προτού αφαιρεθούν τα έξοδα τόκων δανείων, οι φόροι εισοδήματος, καθώς και οι λογιστικές αποσβέσεις επί των παγίων (υλικών και άυλων στοιχείων). Με πιο απλά λόγια, δείχνει το ποσό κέρδους που παράγει μια επιχείρηση από τις βασικές της λειτουργίες, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι επιβαρύνσεις από δάνεια, φορολογία ή λογιστικές πρακτικές.

Το EBITDA θεωρείται δείκτης λειτουργικής κερδοφορίας και αποτελεσματικότητας μιας επιχείρησης. Επειδή αφαιρεί τα μη λειτουργικά έξοδα (όπως τόκους και φόρους) και επαναπροσθέτει τις μη ταμειακές δαπάνες (όπως οι αποσβέσεις), παρέχει μια πιο καθαρή εικόνα της απόδοσης των κύριων δραστηριοτήτων της εταιρείας. Ουσιαστικά, λειτουργεί σαν ένα “στιγμιότυπο” της κερδοφορίας από τις κύριες επιχειρηματικές δραστηριότητες, χωρίς τις επιδράσεις της χρηματοδότησης και άλλων εξωτερικών παραγόντων.

Στα ελληνικά, το EBITDA αναφέρεται συχνά ως «Κέρδη προ Τόκων, Φόρων και Αποσβέσεων». Θα το δείτε σε οικονομικές καταστάσεις επιχειρήσεων, ειδικά εισηγμένων εταιρειών, καθώς αυτές υποχρεούνται να δημοσιοποιούν τέτοιους δείκτες. Μπορείτε να βρείτε το EBITDA πολλών μεγάλων επιχειρήσεων δημοσιευμένο στις οικονομικές τους αναφορές ή σε ιστοσελίδες χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

Πώς υπολογίζεται το EBITDA;

Ο υπολογισμός του EBITDA γίνεται είτε από το καθαρό κέρδος είτε από το λειτουργικό κέρδος μιας επιχείρησης. Υπάρχουν δύο ισοδύναμες προσεγγίσεις:

1. Από το Καθαρό Κέρδος (Net Income):Ξεκινάμε από το καθαρό κέρδος της περιόδου (τα κέρδη μετά από όλους τους φόρους και τόκους) και προσθέτουμε πίσω τα ποσά που είχαν αφαιρεθεί για τόκους, φόρους και αποσβέσεις. Δηλαδή εφαρμόζουμε τον τύπο: EBITDA = Καθαρά Κέρδη + Τόκοι + Φόροι + Αποσβέσεις. Για παράδειγμα, αν μια εταιρεία είχε καθαρό κέρδος 50 χιλ. €, πλήρωσε 10 χιλ. € σε τόκους, 5 χιλ. € σε φόρους και είχε 8 χιλ. € αποσβέσεις, τότε το EBITDA = 50 + 10 + 5 + 8 = 73 χιλ. €.

2. Από το Λειτουργικό Κέρδος (EBIT):Ξεκινάμε από το λειτουργικό κέρδος (γνωστό και ως EBIT - Earnings Before Interest and Taxes, δηλ. κέρδη προ τόκων και φόρων). Το EBIT ήδη δεν περιλαμβάνει τόκους και φόρους, οπότε για να φτάσουμε στο EBITDA αρκεί να προσθέσουμε τις αποσβέσεις. Δηλαδή: EBITDA = Λειτουργικό Κέρδος (EBIT) + Αποσβέσεις + Απομειώσεις. Αυτός ο τρόπος είναι χρήσιμος αν στην κατάσταση αποτελεσμάτων γνωρίζουμε τα λειτουργικά κέρδη και τις αποσβέσεις χωριστά.

Για να κατανοήσουμε τη θέση του EBITDA στην κατάσταση αποτελεσμάτων μιας εταιρείας, αξίζει να δούμε τη σειρά των κερδών σε μια τυπική επιχειρηματική κατάσταση:

Παράδειγμα:Ας υποθέσουμε ότι μια εταιρεία έχει για το έτος 2024: έσοδα 1.000.000€, κόστος πωλήσεων 600.000€, λειτουργικά έξοδα 250.000€ (χωρίς αποσβέσεις), αποσβέσεις 50.000€, έξοδα τόκων 20.000€ και φόρους 30.000€.

Στο παράδειγμα βλέπουμε πώς το EBITDA “προσπερνά” τα έξοδα χρηματοδότησης (τόκους) και φορολογίας, δίνοντας έμφαση στην κερδοφορία που προκύπτει αποκλειστικά από τη λειτουργία της επιχείρησης.

Γιατί είναι σημαντικό το EBITDA;

Το EBITDA βοηθά να αξιολογηθεί η αποδοτικότητα των βασικών λειτουργιών της επιχείρησης, αγνοώντας δάνεια, φόρους και λογιστικές πρακτικές. Είναι χρήσιμο για:

Σημείωση: Παρότι το EBITDA είναι πολύ χρήσιμο, δεν είναι πανάκεια. Καλό είναι να εξετάζεται σε συνδυασμό με άλλα οικονομικά μεγέθη (όπως τα καθαρά κέρδη, τις ταμειακές ροές, κ.λπ.) για μια ολοκληρωμένη εικόνα της επιχείρησης. Στις επόμενες ενότητες (FAQ) θα δούμε και ποια είναι τα όρια και οι πιθανές παγίδες αυτού του δείκτη.

Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

Ποια είναι η διαφορά EBITDA και καθαρού κέρδους;

Το καθαρό κέρδος (net income) μιας εταιρείας είναι το τελικό κέρδος μετά την αφαίρεση όλων των εξόδων – δηλαδή αφού πληρωθούν τόκοι δανείων, φόροι, αποσβέσεις και κάθε άλλο κόστος. Αντίθετα, το EBITDA είναι ένα ενδιάμεσο μέγεθος κερδοφορίας: ξεκινά από το καθαρό κέρδος αλλά προσθέτει πίσω τους τόκους, τους φόρους και τις αποσβέσεις που είχαν αφαιρεθεί.

Με άλλα λόγια, το EBITDA δείχνει την κερδοφορία από τη λειτουργία της επιχείρησης πριν επιβαρυνθεί με χρηματοοικονομικά και λογιστικά κόστη. Το καθαρό κέρδος, αντίθετα, αντικατοπτρίζει ό,τι απομένει τελικά για τους μετόχους αφού πληρωθούν όλες οι υποχρεώσεις.

Για παράδειγμα, αν μια εταιρεία έχει EBITDA 1 εκατ. € και μεγάλα δάνεια, το καθαρό της κέρδος μπορεί να είναι πολύ μικρότερο (ή και ζημία) μετά την πληρωμή τόκων και φόρων. Το EBITDA δεν υποκαθιστά το καθαρό κέρδος, αλλά το συμπληρώνει ως ανάλυση: μας λέει πώς τα πήγε η επιχείρηση στη βασική της δραστηριότητα, ενώ το καθαρό κέρδος μάς λέει την τελική κερδοφορία μετά τα πάντα.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ EBITDA και EBIT (Λειτουργικού Κέρδους);

Και οι δύο δείκτες αφορούν την κερδοφορία από τις βασικές δραστηριότητες, όμως η διαφορά είναι η επίδραση των αποσβέσεων. Το EBIT (Earnings Before Interest and Taxes) ή λειτουργικό κέρδος είναι τα κέρδη πριν αφαιρεθούν τόκοι και φόροι – ουσιαστικά το κέρδος μετά τις αποσβέσεις, διότι οι αποσβέσεις θεωρούνται λειτουργικό έξοδο. Το EBITDA, από την άλλη, είναι τα κέρδη πριν αφαιρεθούν τόκοι, φόροι και αποσβέσεις.

Άρα, EBITDA = EBIT + Αποσβέσεις. Εάν μια εταιρεία δεν έχει καθόλου αποσβέσεις σε μια περίοδο, τότε το EBITDA και το EBIT της θα είναι ίσα. Όμως σε κλάδους όπου οι αποσβέσεις είναι σημαντικές (π.χ. βιομηχανίες με μεγάλα μηχανήματα, τηλεπικοινωνίες με δίκτυα, κ.λπ.), το EBIT θα είναι αρκετά χαμηλότερο από το EBITDA. Το EBITDA προσθέτει πίσω αυτές τις αποσβέσεις, δείχνοντας την κερδοφορία προτού ληφθεί υπόψη η φθορά ή απόσβεση των παγίων στοιχείων.

Εν κατακλείδι, το EBIT μάς δείχνει τα κέρδη μετά τις αποσβέσεις (δηλ. καθαρά λειτουργικά κέρδη), ενώ το EBITDA μάς δείχνει τα κέρδη πριν από αυτές. Το EBITDA λοιπόν είναι πάντα μεγαλύτερο ή ίσο του EBIT.

Έχει μειονεκτήματα η χρήση του EBITDA;

Δεν είναι επίσημο λογιστικό μέτρο: Το EBITDA δεν αναγνωρίζεται από τα Διεθνή ή τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα ως επίσημο μέτρο (μη-GAAP/non-IFRS metric). Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει απόλυτα στάνταρ τρόπος παρουσίασής του – εταιρείες μπορεί να το υπολογίζουν λίγο διαφορετικά ή να τονίζουν ένα προσαρμοσμένο EBITDA κατά το δοκούν. Συνεπώς, μπορεί να υπάρξει χειραγώγηση ή επιλεκτική χρήση του δείκτη ώστε να παρουσιαστεί καλύτερη εικόνα από την πραγματική.

Αγνοεί σημαντικές δαπάνες: Το EBITDA παραλείπει το κόστος του χρέους (τόκοι) και τους φόρους, που είναι πραγματικές υποχρεώσεις. Μια εταιρεία με υψηλό δανεισμό μπορεί να έχει ισχυρό EBITDA αλλά να δυσκολεύεται να αποπληρώσει τους τόκους της. Επίσης, αγνοεί τις αποσβέσεις, δηλαδή το κόστος φθοράς/αντικατάστασης των παγίων. Όμως, σε βάθος χρόνου οι πάγιες επενδύσεις πρέπει να ανανεωθούν (π.χ. μηχανήματα, εξοπλισμός) και το EBITDA δεν αντικατοπτρίζει αυτή την ανάγκη για κεφάλαια. Όπως έχει δηλώσει χαρακτηριστικά ο επενδυτής Warren Buffett, το EBITDA μπορεί να είναι παραπλανητικό, γιατί συμπεριφέρεται σαν οι δαπάνες για πάγια (κεφαλαιουχικές δαπάνες) να μην υπάρχουν.

Δεν ισούται με ταμειακές ροές: Ένα συχνό λάθος είναι η αντίληψη ότι το EBITDA ισοδυναμεί με το πόσα μετρητά παράγει μια εταιρεία. Παρότι πλησιάζει την έννοια των λειτουργικών ταμειακών ροών, δεν υπολογίζει αλλαγές στο κεφάλαιο κίνησης (αποθέματα, απαιτήσεις/υποχρεώσεις) ούτε έκτακτες δαπάνες/έσοδα. Επίσης, όπως αναφέρθηκε, αγνοεί τις πληρωμές τόκων και φόρων. Γι’ αυτό, μια εταιρεία με υψηλό EBITDA μπορεί να έχει χαμηλές ταμειακές ροές αν, για παράδειγμα, πολλά από τα κέρδη της είναι δεσμευμένα σε αποθέματα ή αν πληρώνει μεγάλους τόκους.

Τι είναι το προσαρμοσμένο EBITDA (Adjusted EBITDA);

Το προσαρμοσμένο EBITDA είναι μια τροποποίηση του δείκτη EBITDA, όπου έχουν αφαιρεθεί ή προστεθεί έκτακτα και μη επαναλαμβανόμενα κονδύλια ώστε να φανεί καλύτερα η υποκείμενη απόδοση της επιχείρησης. Συνήθως, οι εταιρείες ή αναλυτές υπολογίζουν προσαρμοσμένο EBITDA εξαιρώντας από το κλασικό EBITDA στοιχεία όπως: πρόστιμα, έκτακτα κέρδη ή ζημιές, αποζημιώσεις προσωπικού, έξοδα αναδιοργάνωσης, ή άλλες μη συνήθεις δαπάνες/έσοδα.

Ο σκοπός είναι να παρουσιαστεί ένα EBITDA που αντανακλά πιο πιστά την επαναλαμβανόμενη κερδοφορία από τις βασικές λειτουργίες, χωρίς στοιχεία που παραμορφώνουν την εικόνα σε μια περίοδο. Για παράδειγμα, αν μια εταιρεία είχε ένα μεγάλο έκτακτο έσοδο από την πώληση περιουσιακού στοιχείου, μπορεί να παρουσιάσει το EBITDA της προσαρμοσμένο χωρίς αυτό το έσοδο, ώστε οι επενδυτές να μην θεωρήσουν ότι θα επαναλαμβάνεται κάθε έτος.

ο προσαρμοσμένο EBITDA είναι ιδιαίτερα χρήσιμο όταν συγκρίνουμε εταιρείες ή αξιολογούμε τάσεις κερδοφορίας σε βάθος χρόνου, καθώς φιλτράρει τον θόρυβο των εφάπαξ γεγονότων. Ωστόσο, πρέπει και εδώ να υπάρχει προσοχή: επειδή η διαδικασία προσαρμογής αφήνεται εν μέρει στην κρίση της διοίκησης, διαφορετικές εταιρείες μπορεί να εξαιρούν διαφορετικά στοιχεία. Οι επενδυτές θα πρέπει να εξετάζουν ποιες προσαρμογές έγιναν για να κατανοήσουν πώς προκύπτει το adjusted EBITDA.

Πηγές:

1. Investopedia. EBITDA Definition and Uses. https://www.investopedia.com/terms/e/ebitda.asp. 27 Ιουνίου 2025

2. Corporate Finance Institute. EBITDA – Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation, and Amortization. https://corporatefinanceinstitute.com/resources/accounting/ebitda/. 27 Ιουνίου 2025

3. Harvard Business Review. EBITDA: Does It Always Add Up? https://hbr.org/2002/03/ebitda-does-it-always-add-up. 27 Ιουνίου 2025

4. Warren Buffett. 2002 Berkshire Hathaway Shareholder Letter. https://www.berkshirehathaway.com/letters/2002pdf.pdf. 27 Ιουνίου 2025

5. Financial Times. Guide to Corporate Valuation. https://www.ft.com/content/5d9b6e84-fb70-11e5-8f41-df5bda8beb40. 27 Ιουνίου 2025


Άλλοι οικονομικοί όροι
Αναζήτηση οικονομικών όρων
Ισοτιμίες